Zorka Janković
1870–1933.Pseudonimi | Velikovecka Mira |
---|---|
Suprug | Aleksandar (Branko) Janković |
Datum rođenja | 1870. |
Datum smrti | 1933. |
Časopisi | |
Veze |
Lična situacija
Pretpostavlja se da je rođena 1870. u Berkasovu kod Šida. Umrla je nakon 1933. godine. Sa mužem Aleksandrom (Brankom) Jankovićem preselila se u Golubac. Nakon njegove smrti odlazi u Vojku i zapošljava se u pošti. Po završetku Prvog svetskog rata preselila se u Zemun.
Bračni status | udovica |
---|---|
Obrazovanje | pohađala školu |
Profesionalna situacija
Završila je nižu školu, a javnim radom počela da se bavi u Dobrotvornoj zadruzi „Srpkinja“ iz Golupca.
1903. u bečkom listu Parlamentär objavila je prvi književni prevod Zmajeve „Pesme o pesmi”.
Većinu književnih radova i drugih tekstova objavila je u listovima Ženski svet i Brankovo kolo.
Po uzoru na Savku Subotić, izučavala je i beležila folklorne običaje Srema. Pisala je „folklorističke crtice” koje je slala Simi Trojanoviću, tadašnjem upravniku Etnografskog muzeja u Beogradu.
1910. kao predstavnica „svih Srpskih krajeva” učestvovala je u organizaciji izložbe „Srpska žena” u Pragu. O iskustvu rada na izložbi kao i o izloženim eksponatima pisala je u otvorenim pismima upućenim Savki Subotić, koja su objavljena juna iste godine u Brankovom kolu.
Učestvuje u osnivanju Saveza Srpkinja iz Vojvodine i Hrvatske.
Okončala pisanje dramoleta Dečje duše koji potpisuje pseudonimom Velikovecka Mira (rukopis se nalazi u Rukopisnom odeljenju Matice srpske - ROMC).
1911. (1913) Izlazi njena knjiga Žensko pitanje u kojoj se bavi položajem žena u „prastarom, klasičnom i novijem dobu”, zatim se usredsređuje na „savremeno doba”, obuhvatajući pitanja kulture, društva i ekonomije. U nastavku se bavi ženskim pitanjem i ženskim organizacijama i pokretima u Francuskoj, Švajacrskoj, Italiji, Belgiji, Portugalu i Španiji, Holandiji, Švedskoj, Norveškoj, Dankoj, Finskoj, Islandu, Engleskoj i Nemačkoj. U „Pogovoru“ (datiranom godinom 1913) skicira problematiku ženskog pitanja kod Srba.
1913. sarađuje na izradi knjige Srpkinja, njezin život i rad, njezin kulturni razvitak i njezina narodna umjetnost do danas, u Sarajevu, ali zbog bolesti odbija da bude u uredništvu.
1914. aktivna je u Narodnom ženskom savezu SHS.
1926. objavila knjigu Problem saveza, u kojoj se bavi problemom umrežavanja ženskih grupa i pokerta.
Jedna je od sekretarki Odbora Ženske zajednice, koja 1926. Izdaje Pravila Narodne ženske zajednice Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca.
1928-1933. sa Jovanom Palavestrom i Jelenom Demajo uređuje list Glas Narodne ženske zajednice, koji jednomesečno izlazi u Beogradu.
Izvor:
Srpski Biografski rečnik, knj. 4, glavni urednik Čedomir Popov, Matica Srpska Novi Sad, Budućnost, Novi Sad, 2009, str. 285.
Priredila Dubravka Đurić
Profesija | urednica časopisa, prevoditeljka, društveno-kulturna aktivistkinja, autorka drama i autorka proze/romana |
---|---|
Članstva | redakcijskih odbora |
Radovi
Monografije
- Žensko pitanje 1911.
- Problem savezništva 1926.
Članci i drugi sastavni delovi
- Pred spomenikom Milice Stojadinovićeve-Srpkinje 1913.
- Pesnikinje: Milena Miladinović 1913.
- Sveštenici – mučenici. 1921.
- Konkurs odojčadi u Lazarevcu 1921.
- Dom invalida u Zemunu 1921.
- Izveštaj o radu Narodnog Ženskog Saveza za godinu 1921. 1921.
- Dvadesetogodišnjica Splošnog Ženskog Društva u Ljubljani 1921.
- Dečja udruženja 1921.
- Žene kao sudije i advokati 1921.
- Čika Jovina pesma u slovenačkom prevodu 1923.
- Etika kao osnov naših ženskih organizacija 1925.
- Danica Hristić, u spomen jedne velike humane duše 1926.
- O palima [prvi deo] 1926.
- O „palima“ [drugi deo] 1926.
- O „palima“ [treći deo] 1926.
- Izložba Beogradskog Ženskog Društva 1926.
- O palima [četvrti deo] 1926.
- O palima [peti deo] 1926.
- Neudate majke 1926.
- Živi mrtvaci 1926.
Recepcija
Recepcija tokom života autorke
- Pripovedačice : Zorka (Mira) Janković (1913)
- Dr Vladislava Polit o knjizi Zorke Janković. Žensko pitanje (1913)
Recepcija nakon njene smrti
- Prepiska sa Darinkom Buljom ()
- Prepiska sa Arkadijem Varađaninom ()
- Prepiska sa Jelicom Belović-Bernadžikovski ()
- Bečki Parlamentar i prenos kostiju Branka Radičevića na Stražilovo (1954)
- Srpska štampa između dva svetska rata (1956)
- „Zorka Janković“ (2001)
- „Skica za studiju: počeci feminističkog pokreta u Vojvodini (1748-1941)“, (2001)
- Diskursne osobine privatne prepiske o knjizi Srpkinja: njezin život i rad, njezin kulturni razvitak i njezina narodna umjetnost do danas (1909-1924) (2005)
- „Janković Zorka“ (2009)
- ...kada sazremo kao kultura... Stvaralaštvo srpskih spisateljica na početku XX veka (kanon – žanr – rod) (2012)
- Zorka - čuvarka narodnih običaja (2016)