Jovanka Hrvaćanin
1899–1987.Datum rođenja | 20. januar 1899. |
---|---|
Datum smrti | 1987. |
Časopisi | |
Veze |
Lična situacija
Jovanka Hrvaćanin je rođena 20. januara 1899. godine u Dubici (današnji naziv Hrvatska Dubica), ali je rano detinjstvo provela u Beogradu. Nakon smrti mlađeg brata i očevog gubitka posla u Pres-birou, 1903, vratila se sa porodicom u rodno mesto, gde je završila osnovu školu. Zbog političkih prilika, ali i angažmana njenog oca, Moja, koji je, kao miletićevac, osnivač i organizator prvih svetosavskih beseda u Dubici i Jasenovcu i član glavnog odbora Radikalne stranke, uhapšen i odveden u Zagreb, gde je, u bolnici zagrebačkog zatvora, i dočekao kraj rata, Jovankino školovanje bilo je neuredno, obeleženo naglim prekidima i preseljenjima. Autorkina prepiska sa pomorskim kapetanom (od novembra 1915. do marta 1918), kome se javila na oglas u želji da prekrati vreme koje je u toku rata provela u rodnom mestu, u svojevrsnoj izolaciji, osnova je njenog jedinog, epistolarnog romana Neviđeni. Gimnaziju je učila u Bjelovaru i Beogradu a, nakon Prvog svetskog rata, diplomirala je na Filološkom fakultetu (1923) i položila profesorski ispit (1926). Radila je kao profesorka u Ženskoj gimnaziji (1923-1931) i Učiteljskoj školi u Novom Sadu, Prvoj ženskoj gimanziji u Beogradu (1933-1940). U Novom Sadu je osnovala Udruženje univerzitetski obrazovanih žena i bila njegov prvi predsednik. Posle Drugog svetskog rata radi u Pedagoškom institutu, u sekciji za dečju i omladinsku književnost i štampu (1949-1950), potom kao urednik Dečje knjige (1951-1953) – sa te je pozicije i penzionisana 1953. Umrla je u Beogradu 1987.
Mesto rođenja | Hrvatska Dubica |
---|---|
Mesto boravka | Hrvatska i Srbija |
Mesto smrti | Beograd |
Nacionalnost | hrvatska |
Maternji jezik | srpski |
Bračni status | još uvek neutvrđen |
Obrazovanje | univerzitetsko obrazovanje |
Profesionalna situacija
Jovanka Hrvaćanin je počela da piše još u osnovnoj školi, kada je i objavila prve pesme. Dve zbirke pesama (Pjesme neviđenom, Otkinuto lišće) i kratka lirska proza Zapisi nastaju u međuratnom periodu, kada je prisutna u gotovo svim tadašnjim časopisima (Književnom jugu, Književnoj reviji, Ženi, Svetlosti, Novoj svetlosti, Vencu, Misli, cetinjskom almanahu Zapisi, subotičkom Književnom Severu, dečjem listu Miroljub, novosadskim Dečjim novinama, Zastavi, Pravdi). Nakon Drugog svetskog rata pretežno se bavi pisanjem za decu, za koje ju je, kako je autorka govorila, „pridobila” Desanka Maksimović. Pisac je i kratkog epistolarnog romana Neviđeni, koji je prvi put objavljen 1995. godine u časopisu ProFemina, u tri nastavka. O njoj su pisali Jeremija Živanović, Isidora Sekulić, Ksenija Atanasijević, Ljubica Marković, Velimir Živojinović, Božidar Kovačević, Desanka Maksimović. Prevodila je mnogo, najviše sa slovenskih jezika: Karela Čapeka, Frana Šrameka, Gorkog, V. Ivanova, Franca Bevka, Antona Aškerca, Ševčenka, Lasju Ukrajinku, Kristinu Brenkovu, Ivana Cankara.
Bibliografiju napravila i autorku uredila: Jasmina Ahmetagić, avgust 2012.
Profesija | pesnikinja, autorka dečje književnosti, autorka proze/romana i učiteljica/nastavnica/guvernanta |
---|---|
Jezici na kojima je pisala | srpski |
Finansijski aspekti | plata |
Članstva | drugo |
Radovi
Monografije
- Pjesme neviđenom 1926.
- Zapisi 1933.
- Saradnja kuće u osposobljavanju učenika za pismene zadatke 1938.
- Otkinuto lišće 1939.
- Prava vrednost književnosti 1941.
- Računske šale za naše male 1946.
- Sabiranje za najmlađe 1946.
- Zanat je zlatan 1947.
- Ljudi rade 1951.
- I ja računam 1951.
- Mica s deset lica i njena drugarica 1954.
- Pod brezom 1955.
- Tragom srca 1972.
- Ptice me bude 1979.
Članci i drugi sastavni delovi
- Žena 1922.
- Borba 1923.
- Soko : Milici Kostić 1923.
- Varka 1923.
- A potonule ostav‘te brodove 1923.
- On sam prosi – a ženi ga majka... 1923.
- Kao bakin gost 1924.
- [Ostavi nek se list kraj lista slaže…] 1927.
- [Moja je sreća uvjek tiha bila] 1930.
- R. St. Mićić: Životni put jednog prosvetnog radnika 1940.
- Neviđeni 1995.
Neknjižna građa
- Autograf romana Neviđeni 1300–2000.
- Proletna kišica 1953.
Recepcija
Recepcija tokom života autorke
- Prva reč (1926)
- Srbské básnířky : anthologije (1929)
- Savremena srpska ženska lirika (1929)
- Jovanka Hrvaćanin: Zapisi, Novi Sad, 1933 (1933)
- Jovanka Hrvaćanin: Saradnja kuće u osposobljavanju učenika za pismene zadatke (1938)
- Jovanka Hrvaćanin: Otkinuto lišće, Skoplje, 1939 (1939)
- Naša žena u književnom stvaranju (1941)
- Jovanka Hrvaćanin i Kristina Brenkova (1979)
Recepcija nakon njene smrti
Čitala je
* Navedene su samo autorke iz baze