Kraljica Natalija Obrenović
1859–1941.Suprug | Milan Obrenović |
---|---|
Druga imena | Natalija Petrovna Keško |
Datum rođenja | 14. maj 1859. |
Datum smrti | 1941. |
Veze |
Lična situacija
1859. - Natalija Petrovna Keško rođena je 14. maja 1859. godine u Firenci. Bila je rusko-moldavkog porekla. Otac joj je po poreklu bio iz Rusije, a majka iz Moldavije. Bez oca je ostala sa šest godina, a majka joj je umrla kada je Natalija navršila petnaest godina. Posle majčine smrti Natalija je sa bratom i sa svoje dve sestre ostala da živi u Rusiji. Završila je devojačku školu u internatu za ćerke aristokrata u Parizu.
1875. - Kada je imala sedamnaest godina, Natalija se verila sa knezom Milanom Obrenovićem. Oni su se 17. oktobra venčali u Beogradu. Naredne godine rođen je prestolonaslednik Aleksandar Obrenović. Drugi sin Milana i Natalije, Sergije, umro je ubrzo posle rođenja.
1882. - Srbija je postala kraljevina, te je kneginja Natalija postala kraljica.
1887 - 1889. - Zbog Milanovog lagodnog života, odavanju kocki i brojnim neverstvima kralj i kraljica počeli su se udaljavati jedno od drugog. Njihovi karakteri bili su različiti, kao i odnos prema vladarskim obavezama. Naime, dok je kraljica bila odgovornija i čvršća, kralj je neretko pokazivao neodgovornost i opušteniji odnos prema vlasti. Takođe, kraljica Natalija bila je naklonjena Rusiji, a kralj Milan oslonac je tražio na strani Austrije. Brojne razmirice dovele su do toga da je 1887. godine kralj želeo da kraljica napusti Srbiju uvidevši da mu ona može ugroziti položaj i politički uticaj. Dogovor je bio da kraljica ima pravo da leto provede u Srbiji, ali je potom morala da napusti zemlju na godinu dana. Godine 1888, po Natalijinom povratku u Srbiju, kraljica Natalija i kralj Milan zvanično su se razveli. Kraljica se posle konačnog razlaza sa kraljem preselila u Bijaric u vilu „Sašino”. Tokom izgnanstva samo je povremeno viđala sina Aleksandra. Pošto je kralj Milan abdicirao 1889. godine i napustio Srbiju, vratila se u zemlju.
1891 - 1895. - U maju 1891. godine kraljica Natalija biva proterana iz Srbije. Kada je na vlast stupio kralj Aleksandar 1893. godine, odbila je da se vrati u Beograd. Ona se tek dve godine kasnije, tj. 1895. godine, vratila u Srbiju. U zemlji je boravila samo kada u njoj nije bio kralj Milan.
1900. - Povremeno se vraćala u Srbiju kako bi se viđala sa sinom. Međutim, uvidevši da se kralj Aleksandar zaljubio u njenu dvorsku damu Dragu Mašin, zaoštrila je odnose i sa sinom. Kraljica Natalija oštro se protivila sinovljevoj ženidbi sa Dragom Mašin. No, uprkos protivljenju majke, mnogobrojnih prijatelja i političara, 1900. godine kralj Aleksandar sklopio je brak sa Dragom Mašin.
1902/1903. - Kraljica Natalija prešla je u katoličanstvo 1902. godine i nije se više vraćala u Srbiju. Svoj imetak poklonila je Univerzitetu u Beogradu, a ne svom sinu. Godine 1903. ubijen je njen sin kralj Aleksandar Obrenović i kraljica Draga Mašin, a na čelo Srbije stupila je dinastija Karađorđević.
1914 - 1918. - Tokom Prvog svetskog rata kraljica Natalija pomagala je srpskom narodu. Po završetku rata živela je u Parizu u jednom ženskom manastiru. Nekadašnja srpska kraljica u Parizu živela je povučeno i u oskudici, o čemu je pisala svetska štampa.
1941. - Umrla je u Parizu u velikom siromaštvu.
Mesto rođenja | Firenca |
---|---|
Mesto smrti | Pariz |
Nacionalnost | rusko-moldavska |
Maternji jezik | francuski i ruski |
Bračni status | Razvedena |
Broj dece | 2 |
Imena dece | Aleksandar, Sergije |
Pol dece | M (2) |
Socijalna klasa | kraljevska porodica |
Profesionalna situacija
Kraljica Natalija organizovala je brojne zabave na dvoru. Radila je na emancipaciji žena u Srbiji. Učestvovala je u stvaranju lista Domaćica 1879. godine. Osnivačica je Ženskog udruženja za nacionalnu domaću radinost, a bila je i pokroviteljka Više ženske škole.
Kraljica Natalija aktivno je učestvovala u vlasti neretko suprostavljajući se svome suprugu i njegovim idejama, pre svega njegovoj naklonosti ka Austriji. Razvod kralja i kraljice i te kako je imao uticaja na političku scenu Srbije. Naime, političari koji su podržavali kraljicu Nataliju i koji su bili njeni prijatelji, bili su neprijatelji kralja i obrnuto. Neki su joj, poput generala Belimarkovića, Milutina Garašanina i Jovana Ristića, okrenuli leđa posle njenog zvaničnog razvoda sa Milanom.
Kraljica je 1885. godine u listu Zastava objavila svoj prevod sa ruskog na srpski jezik „Umna borba u Rusiji” autora Ivana Pavlova.
Korišćeni izvori:
Đurić, Đorđe, „Karakteristični srpski intelektualac između dva kralja i dve kraljice iz dinastije Obrenović.“ Zbornik Matice srpske za istoriju (2008): 215-224.
Trgovčević, Ljubinka (predgovor) u: Kraljica Natalija Obrenović. Moje uspomene. Beograd: Srpska književna zadruga, 2006, str. 19-46.
Savremenici i poslednici Dositeja Obradovića i Vuka Stefanovića Karadžića sakupio, obradio i sredio Vlastoje D. Aleksijević (1911–1969); Osma sveska: slova Nj-O; http://digitalna.nb.rs/wb/NBS/Katalozi_i_bibliografije/P_425/P_425_08#page/0/mode/1up
Hronologiju i bibliografiju napravila i autorku uredila: Milica Đuričić
Profesija | kulturni i obrazovni patron, političarka i prevoditeljka |
---|---|
Jezici na kojima je pisala | francuski i ruski |
Radovi
Monografije
- Mati i sin 1892.
- Aforizmi kraljice Natalije 1897.
- Pisma kraljice Natalije Obrenović 1996.
- Moje uspomene 1999.
- Ruža i trnje: uspomene, aforizmi i priče, pisma 2015.
Prevodi
- Umna borba u Rusiji 1885.
Recepcija
Recepcija tokom života autorke
- Kraljica Natalija (1889)
- Kraljica Natalija (1891)
- Pripovetke kraljice Natalije (1897)
- A Kingʹs Romance: the story of Milan and Natalie first king and queen of Servia: with numerous portraits and other illustrations (1903)
- Srpska kraljica Natalija Obrenović (1905)
Recepcija nakon njene smrti
- Kraljica Natalija Obrenović: žena kralja Milana Obrenovića (1859-1941) (1998)
- Priča jedne kraljice (1999)
- Natalija (1999)
- Nathalie de Serbie: la reine errante (2000)
- Moje uspomene (sećanja kraljice Natalije Obrenović) (2000)
- Kraljica Natalija Obrenović: Moje uspomene, priredila Ljubinka Trgovčević (2000)
- Pripovetke kraljice Natalije Obrenović (2003)
- Natalija Obrenović: majka poslednjeg kralja dinastije (2006)
- Kraljica Natalija i Rusija - od razvoda do preveravanja (2013)
- Hronologija života i rada kraljice Natalije Obrenović (2015)
- Roman o piscu i kraljici (2015)
- Roman kraljice Natalije (2015)
- Značaj književnih radova kraljice Natalije (2015)