Draga Mašin

1866. - Rođenje i poreklo - Prema izvodu iz matične knjige venčanih Draga Mašin rođena je 23. septembra 1866. godine (u izvorima se pojavljuju 11. i 23. septembar u zavisnosti da li se datum računa prema gregorijanskom ili julijanskom kalendaru) u Gornjem Milanovcu gde je završila osnovnu, a potom i Viši ženski zavod u Beogradu, poznatiji kao „Cermankin zavod”. Otac joj se zvao Panta Lunjevica, a njen deda Nikola bio je vojvoda u Drugom srpskom ustanku i prijatelj Miloša Obrenovića. Lunjevice, poreklom iz Hercegovine, naselili su se najpre u okolini Ivanjice, a u 18. veku naselili su i sela Srezojevce, Beršiće, Ljutovnicu, Velereč, Vrnčane i Lunjevicu na padinama Rudnika. Iz braka sa Anđom Koljević, ćerkom tadašnjeg predsednika opštine Čačak, Panta Lunjevica dobio je šestoro dece, među njima i Dragu. Nepreciznost podataka o datumu rođenja Drage Mašin proishodi iz tadašnje podozrivosti savremenika prema kraljevoj ženidbi sa Dragom, a tendencija da se poveća razlika u godinama između njih dvoje preneta je i u istoriografiju. Međutim, Draga se 1886. obratila Upravi fondova radi regulisanja udovičke penzije prilažući izvod sa tačnim datumima rođenja oba supružnika.

1883.  - Ostavši bez oca, sa najstarijom sestrom Hristinom preuzela je brigu o braći (Nikoli i Nikodiju) i sestrama Đurđini i najmlađoj Vojki (Ani). Kada je Draga završila školu, 28. avgusta 1883. godine udala se za Svetozara Mašina u beogradskoj Sabornoj crkvi. Po struci rudarski inženjer, Svetozar Mašin bio je najstariji sin Jovana Mašina, poreklom Čeha, dvorskog lekara kneza Mihaila, a potom i kneza Milana Obrenovića. Po udaji, zbog muževljevog posla, Draga je boravila u Karanovcu, Krupnju i Leskovcu. 1886, posle tri godine braka, vratila se u Beograd. Svetozar Mašin iznenada je preminuo tokom epileptičnog napada. Poznato je da je kao udovica imala mnoštvo materijalnih problema. Politika je 12. juna 1961. objavila članak „Pronađeno pismo Drage Mašin” upućeno 1890. godine direktoru tadašnje trgovačke banke, karakteristično kao ilustracija perioda u kom je živela, a privlačno i po stilizaciji, tipičnoj za način moljenja zajma u to vreme. Godine 1891. počela je da radi na beogradskom dvoru u svojstvu službenice kraljice Natalije. O tome kako je Draga Mašin postala dvorska dama kraljice Natalije postoje oprečna mišljenja. Najmlađa Dragina sestra, Ana Lunjevica, priseća se da je Draga 1891. dobila poziv od kraljice da joj se pridruži u Bijaricu.

1891. - Posle stupanja u službu 1891. kod kraljice Natalije zajedno sa njom putovala je u Moldaviju, na Krim, kao i u Bijaric u Francuskoj, gde je i otpočela njena veza sa Aleksandrom Obrenovićem. U oktobru 1897, Draga napušta Bijaric i daje ostavku na mesto dvorske dame zbog navodne uvrede koju joj je uputila kraljica. Navodno, nakon što je kraljica Natalija posumnjala u tajnu vezu Drage Mašin i svog sina Aleksandra, rešila je da udalji Dragu od sebe. Pretpostavlja se da je Aleksandar, još kao maloletan, počeo da gaji simpatije prema deset godina starijoj Dragoj Mašin. Kako se ispostavilo, veza kralja Aleksandra i dvorske dame njegove majke nije uopšte bila tajna. U prepisci kralja Aleksandra Obrenovića i Drage Mašin do 1900. nije bilo pomena o braku.

1900. -  Venčali su se 23. jula 1900. godine uprkos protivljenju mnogih, posebno Aleksandrovih roditelja, kraljice Natalije i kralja Milana Obrenovića. Koliko je kralj Aleksandar Obrenović želeo naslednika govori anegdota kako je jednom prilikom Dragi poklonio figuru rode. Ukazom kralja Aleksandra rođendan Drage Mašin proglašen je za državni praznik, a ona sama vodila je brigu o uređenju dvora i finansijama, ujedno učestvujući u vođenju spoljne politike svog supruga. U narodu se govorilo „uživa kao kraljica Draga”, a netrpeljivst prema kraljevskom paru sve je više rasla. Dvor su tada počele da potresaju brojne afere: Dragina lažna odnosno pseudotrudnoća 1901. godine, teza o Dragi kao „ruskom agentu” u službi ruskih interesa u Srbiji, slobodno i bahato ponašanje Dragine braće za koje se verovalo da pretenduju na presto. Oficiri su odlučili da skuju zaveru protiv kralja i kraljice.

1903. - Atentat je izvršen između 28. i 29. maja (u nekim izvorima navode se datumi po gregorijanskom kalendaru 10. i 11. jun) 1903. godine i poznat je pod nazivom Majski prevrat. Kapetan Dragutin Dimitrijević-Apis, Aleksandar Mašin, Dragin bivši dever i Đorđe Genčić, nekadašnji Dragin obožavalac, bili su jedni od glavnih organizatora atentata.